Arakan Media Group

အေမရိကန္နိုင္ငံမွာ နိုင္ငံသားျဖစ္နိုင္ရန္အခြင့္ေရးက တရား၀င္ျပဌာန္းထားပါတယ္။ ေနာက္တခုက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ တိုင္းရင္းသားဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးခဲြျခားထားျခင္း တရား၀င္မရွိပါဘူး။ မူရင္းေျမပိုင္ရွင္ လူနီေတြကိုေတာ့ Native American အျဖစ္ျပဌာန္းတာတခုက ခၽြင္းခ်က္ပါ။ ဒီအေၾကာင္းကေတာ့ ေနာက္မွ သပ္သပ္ရွင္းမွ ျဖစ္မယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ Native American ျပႆနာက အေမရိကားတိုက္ကို စတင္ေတြ႕ရွိခ်ိန္က စခဲ့တာရယ္။ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ကိုလိုနီေခတ္ စာခ်ဳပ္စာတမ္းမ်ားနွင့္ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေနာက္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ျဖင့္ ရႈပ္ေထြးေနလို႔ပါ။ Native American ေတြကလဲြျပီး အားလံုးကို အေမရိကန္လို႕ ျခံဳငံုျပီးေခၚပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုပိုင္နယ္နမိတ္အတြင္းမွာ ေမြးဖြားရင္ ထိုကေလးသည္ အေမရိကန္နိုင္ငံသား ျဖစ္ပါတယ္။ နိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မွာ ေမြးဖြားသူမ်ားျဖစ္လွ်င္ေတာ့ အေမရိကန္နိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ တန္းျပီး မရနိုင္ပါဘူး။ Green card လို႔ေခၚတဲ့ အျမဲတမ္းေနထိုင္သူျဖစ္ခြင့္ရပါမယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသားေရးရာနွင့္ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးဌာန ( U.S. Citizenship and Immigration Services – USCIS) မွ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ အခြင့္လမ္းမ်ားမွာ

• ေလွ်ာက္ထားသူသည္ သားသမီးအရင္း(သို႔)အိမ္ေထာင္ဖက္မွာ အေမရိကန္နိုင္ငံသားျဖစ္လွ်င္။

• ေလွ်ာက္ထားသူသည္ အေမရိကန္နိုင္ငံသားမိဘမ်ား၏ အသက္မျပည့္ေသးေသာ သားသမီးျဖစ္လွ်င္။

• ေလွ်ာက္ထားသူသည္ ပညာရွင္တဦးျဖစ္ျပီး မိမိအတြက္ အေမရိကန္နုိင္ငံအေျခစိုက္္ လုပ္ငန္းရွင္မွ လိုအပ္သူ ျဖစ္သည့္အေၾကာင္း တင္ျပနိုင္လွ်င္၊ (သို႔မဟုတ္) အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို အက်ိဳးျပဳနိုင္သည့္ ပညာရွင္ျဖစ္လွ်င္၊ (အနုပညာသည္ပါအက်ံဳး၀င္သည္)

• ေလွ်ာက္ထားသူသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ရင္းနွီးျမွဳပ္နွံမည့္ စီးပြားေရးသမားတဦးျဖစ္သည္။ ေငြေၾကးပမာဏ သတ္မွတ္ခ်က္ရွိသည္။

• ေလွ်ာက္ထားသူသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသို႔အေျခခ်ခြင့္ ကံစမ္းမဲေပါက္လွ်င္။

• ေလွ်ာက္ထားသူသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရမွ လူသားအျခင္းျခင္း စာနာေထာက္ထားသည့္ အစီစဥ္ျဖင့္ ေခၚယူျခင္းခံရလွ်င္။

• ေလွ်ာက္ထားသူသည္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ နို္င္ငံေရးခိုလံႈခြင့္ရရွိျပီး အေျခခ်ခြင့္ျပဳလွ်င္။ (ခိုလံႈခြင့္ေပးျပီး အျပီးပိုင္ အေျခခ်ခြင့္မရသူမ်ား အမ်ားျပားရွိသည္။)

အျမဲတမ္းေနထိုင္သူျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေမရိကန္နုိင္ငံသား ခံယူခြင့္ကို ေျဖဆို နိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ေျဖဆိုခြင့္ကို အေျခခံအားျဖင့္

• အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ အျမဲတမ္းေနထိုင္သူအျဖစ္ ငါးနွစ္တိတိ ဆက္တိုက္ေနထိုင္ခဲ့ရမည္။ အေမရိကန္နိုင္ငံသား၏ အိမ္ေထာင္ဖက္(သို႕) မိဘ (သို႔) အသက္မျပည့္သားသမီးအျဖစ္ အျမဲတမ္းေနထိုင္ခြင့္ရသူအတြက္ သံုးနွစ္ျဖစ္သည္။

• အဂၤလိပ္လိုေရးတတ္ ဖတ္တတ္ ေျပာတတ္ေၾကာင္း စာေမးပဲြေျဖဆိုရမည္။

• ျပစ္မႈကင္းရွင္းရမည္။ • အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဖဲြ႕စည္းပံုနွင့္ တရားဥပေဒကို လက္ခံလိုက္နာနိုင္သူ ျဖစ္ရမည္။ ထိုသို႔ လိုက္နာနိုင္ေၾကာင္း က်မ္းက်ိမ္ နိုင္ရမည္။

• အေမရိကန္သမိုင္းနွင့္ နုိင္ငံေရးဆိုင္ရာေမးခြန္းမ်ားကို ေျဖဆိုနိုင္ရမည္။ အေမရိကန္နိုင္ငံနွင့္ ဆိုင္သည့္ အေထြေထြ ဗဟုတုတ ရွိရမည္။ ထိုအခ်က္လက္မ်ားျဖင့္ ျပည့္စံုလွ်င္ အေမရိကန္နုိင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိပါတယ္။

နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ကို နိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဌာန (Department of Homeland Security- DHS) ေထာက္လွမ္းသိရွိေသာ အခ်က္လက္မ်ား အရ လံုျခံဳေရးဆိုင္ရာ အခ်က္လက္မ်ား နွင့္ ျငိစြန္းလွ်င္။ ေနာက္ေၾကာင္း ရာဇ၀င္ကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်မႈ မရွိလွ်င္ ျငင္းဆိုပိုင္ခြင့္ရွိျပီး။ ထိုသို႔ျငင္းဆိုေၾကာင္းကို ေလွ်ာက္ထားသူထံ စာပို႕အေၾကာင္းၾကားမည္။ ေလွ်ာက္ထားသူမွ တရား ရံုးေတာ္တြင္ ဦးတိုက္ေလွ်ာက္ထားျပီး တရားရင္ဆိုင္နိုင္ျပီး တရားရံုးေတာ္မွ အဆံုးျဖတ္ျဖင့္ နိုင္ငံသားျဖစ္နိုင္သည္။ စက္တင္ဘာ ၁၁ရက္ တိုက္ခိုက္မႈအျပီး ထိုကဲသို႕ ျငင္းဆိုခံရ သူမ်ားရွိျပီး တရားရံုးတြင္ နိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးဌာနနွင့္ အျပန္လွန္ၾကားနာျပီး တရားရံုးအဆံုးျဖတ္ျဖင့္ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ရွိၾကသည္။ ဒီေနရာမွာ ဆိုခ်င္တာ နိုင္ငံသားအျဖစ္ေလွ်ာက္ထားသူ၏ ေနာက္ေၾကာင္းရာဇ၀င္ကို ေျခရာခံျပီး လံုျခံဳမႈရွိေအာင္ လုပ္ယူတယ္ ဆိုတာကို သိေစခ်င္တာပါ။  ေနာက္တခ်က္က တေသြးတသံ တမိန္႕မရွိဘူး အရာရာကို ဥပေဒနွင့္အညီ ဆံုးျဖတ္နိုင္ဖို႔ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ ရွိတယ္ ဆိုတာကို သိေစခ်င္လွပါတယ္။

အဲဒီ့မွာ ျပည္နွင္ဒဏ္ ရွိတဲ့အေၾကာင္းကို ထည့္ေျပာခ်င္ေသးတယ္။ ျပည္နွင္ဒဏ္ကို အျမဲတမ္းေနထိုင္သူ အျဖစ္ ေနထိုင္ဆဲကာလသို႔မဟုတ္ ေလွ်ာက္ထားဆဲကာလမွ ေပးလို႔ရပါတယ္။ အကယ္၍ အေမရိကန္နိုင္ငံသား အျဖစ္ က်မ္းက်ိမ္ျပီးရင္ေတာ့ အေမရိကန္ျဖစ္သြားျပီမို႔ ျပည္နွင္ဒဏ္ ေပးလို႔မရပါဘူး။

ျပည္နွင္ဒဏ္ကိုေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ လက္ခံထားရန္ သင့္ေတာ္မႈ မရွိေၾကာင္းကို အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု တရားေရးဌာန DOJ (U.S. Department of Justice) လက္ေအာက္မွ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးခံုရံုးမွ အမိန္႕ခ်မွတ္၍ ေသာ္လည္း၊ DOJ (U.S. Department of Justice) လက္ေအာက္ရွိ ျပစ္မႈဆိုင္ရာခံုရံုးမ်ားမွ အမိန္႕ခ်မွတ္၍ ေသာ္လည္းေကာင္း ျပည္နွင္ဒဏ္ ေပးခံရမည္။ အဆိုပါအမိန္႕ကို အေကာက္ခြန္နွင့္ လူ၀န္မႈၾကီးၾကပ္ေရး တပ္ဖဲြ႕၀င္မ်ားျဖစ္သည့္ ICE (Immigration and Customs Enforcement) မွ တာ၀န္ယူျပီး ျပည္နွင္ျခင္းကို ေဆာင္ရြက္သည္။ ျပည္နွင္ခံရျခင္း အေျခခံအခ်က္မ်ားမွာ

• အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို သစၥာေဖါက္လွ်င္ (အဲဒီမွာေတာ့ အင္မတန္မွ နက္နဲရႈပ္ေထြးပါတယ္။ အေတာ္ေလးကိုမ်ားျပားတာေၾကာင့္ သစၥာေဖါက္လွ်င္ဆိုတာကို အတိက်ရည္ညႊန္းဖို႔ ဥပေဒေရးရာအရ ျငင္းခုန္ေနဆဲ)

• ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒကို ဆက္တိုက္က်ဳးလြန္ေဖါက္ဖ်က္လွ်င္

• လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္သည့္ လုပ္ရပ္မ်ား လူမႈအဖဲြ႕စည္းတြင္လုပ္ကိုင္လွ်င္

• အျခားသူ လူတဦးတေယာက္အျဖစ္ ဟန္ေဆာင္ခဲ့လွ်င္

• တရားမ၀င္ေငြေၾကးမ်ားကို ေငြျဖဴအျဖစ္ေလွ်ာ္ဖြတ္လွ်င္

• အေမရိကန္ျပည္စုအစိုးရသို႔ အခြန္မေဆာင္ဘဲ လိမ္လည္လွည့္ျဖားေၾကာင္း ခုိင္လံုလွ်င္

• နို္င္ငံျခားတိုင္းျပည္မွ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားကို ဆက္သြယ္လွ်င္ အားေပးေထာက္ပံ့လွ်င္ (သို႕) လံႈ႕ေဆာ္ေပးလွ်င္

• အေမရိကန္နိုင္ငံသားတဦးဦးကို နိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္တြင္ လုပ္ၾကံတိုက္ခိုက္ရန္ ၾကိဳးစားလွ်င္ (သို႕) အားေပးကူညီလွ်င္ စသည့္ အခ်က္မ်ားကို ခ်ိဳးေဖါက္သူျဖစ္လွ်င္ အေမရိကန္နို္င္ငံမွ နွင္ထုတ္ျခင္းခံရပါမည္။ သို႕ေသာ္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသည္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးသည့္ နိုင္ငံျဖစ့္သည့္ အေလ်ာက္ ျပည္နွင္ဒဏ္ေပးခံရသူသည္ ဥပဒနွင့္အညီ ထုေခ်ပိုင္ခြင့္နွင့္ သနားခံခြင့္ရွိပါသည္။ 

ထပ္မံျပီး အေသးစိတ္ ပိုမိုသိလိုပါက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံသားေရးရာနွင့္ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးဌာနUSCIS နွင့္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု တရားေရးဌာန DOJ အင္တာနက္စာမ်က္နွာမ်ားတြင္ စာေရးေမးျမန္းနိုင္ပါသည္။ 

အခ်ဳပ္အားျဖင့္ဆိုရေသာ္ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ဆိုသည္မွာ တရားဥပေဒနွင့္သာဆိုင္ပါတယ္။ တရားဥပေဒျဖင့္ အတည့္အလင္း ျပဌာန္းထားပါက နို္င္ငံသားျဖစ္သင့္သည့္ မျဖစ္သင့္ဘူးအတြက္ စိုးရိမ္စရာမရွိပါ။ ဒါေၾကာင့္ နိုင္ငံသားအျငင္းပြားမႈမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ ဘယ္ေလာက္ရွိသလည္း။ တရားဥပေဒခိုင္မာမႈ ဘယ္ေလာက္ရွိသလည္းျဖင့္သာ အေျဖထြက္နိုင္မည္။ အျခားမည္သည့္အခ်က္မ်ားျဖင့္ လုပ္ယူလို႔မရနိုင္ပါ။ နိုင္ငံသားျဖစ္ပိုင္ခြင့္ဥပေဒတရပ္ အတည္တက်ရွိျပီး။ ဥပေဒကို အတည္တက် လိုက္နာက်င့္သံုးသည့္ အစိုးရတရပ္တြင္ နို္င္ငံသားျဖစ္ခြင့္နွင့္ ဆက္ႏြယ္ျပီး ျဖစ္ပြားရသည့္ ပဋိပကၡမ်ား ကင္းေ၀းနိုင္သည္။ တရားဥပေဒ နွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး သာလွ်င္ အေရးၾကီးဆံုးျဖစ္ပါတယ္။

ခ်စ္ခင္စြာျဖင့္