ခ်င္းမုိင္၊ မဇၥၽိမ။ ။ မ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ အာရွပစိဖိတ္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရးဆုိင္ရာ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ား ဖုိရမ္ (Asia-Pacific Feminist Forum) တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံက အမ်ဳိးသမီးမ်ားက ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးမည္ဟု Gender quality Network ၏ ဒါ႐ုိက္တာ ေဒၚေမစပယ္ျဖဴက ေျပာသည္။
ေမလ ၃ဝ ရက္က ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕ရွိ Impress Hotel တြင္ စတင္က်င္းပေနေသာ အာရွဖိစိတ္ဖိတ္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးေနေသာ ဖုိရမ္တြင္ အဆုိပါ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒအား အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
“ကြ်န္မတုိ႔ကေတာ့ အဓိက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေပါ့ေနာ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး regional မွာ ရွိေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မယ္လုိ႔ ယူဆတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကြ်န္မတုိ႔ လာတာပါ။ ကြ်န္မတို႔က ဒီမွာ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ women movementကုိ နယ္ေျမေဒသနဲ႔ဆုိင္တဲ့ သူတုိ႔ေတြကေရာ ဘယ္လုိ ကူညီပံ့ပုိးေပးလုိ႔ ရမလဲ။ အဲဒါကို လာၿပီးခ်ိတ္တာပါ”ဟု မေမစံပယ္ျဖဴက ေျပာသည္။
ထုိအလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲသုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ Gender quality network မွ ကုိယ္စားလွယ္ ၄ ဦး၊ ျမန္မာလူငယ္ ညီလာခံမွ လူငယ္ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္၊ အခရာအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔မွ ဒါ႐ုိက္တာ ေဒၚထားထားႏွင့္ ကုိယ္စားလွယ္ ၄ ဦး တက္ေရာက္ေနၿပီး WLB မွ မေဌးေဌးတုိ႔က အဆုိပါ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ား ဆက္လက္ မ်ားျပားေနေသာ္လည္း မွန္ကန္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရယူခြင့္ မရွိျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပမႈကုိလည္း အစုိးရ၏ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိေနသည္ဟု သူက မဇၥၽိမကုိ ေျပာသည္။
“တရက္မွာ ကေလးတေယာက္ႏႈန္း အဓမၼျပဳက်င့္ခံရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ဳိးသမီး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈတခုကုိ သုေသတန လုပ္ဖုိ႔ လုပ္ခြင့္ မရွိဘူးဆုိေတာ့ ေျပာဖုိ႔ ခက္တယ္။ အခုဆုိ မီဒီယာေတြမွာ အရမ္းေပၚလာၿပီ။ မီဒီယာမွာ ဘယ္သူ႔ကုိ အဓမၼျပဳက်င့္ လုိက္ပါၿပီဆုိတာပဲ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လုိ အေရးယူလုိက္ပါတယ္ဆုိတာ မရွိဘူး။ အခု မ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒကုိ ဘာသာေရး အေရာင္ျပၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး လွည့္ကြက္ၾကီးလုိ႔ဘဲ ယူဆတယ္။ ဒါက မိန္းမေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့ လွည့္ကြက္ျဖစ္ေနလို႔ ကြ်န္မတို႔ လက္မခံႏုိင္ဘူး”ဟု အခရာမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔မွ မထားထားက ေျပာသည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားမွ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပေရးကုိ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ တလႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံရျခင္း၊ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သံုးမည့္စကားလံုးမ်ား၊ သြားမည့္ လူဦးေရ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ရွိသလုိ၊ က်င္းပမည့္ ေနရာဟုိတယ္မ်ားကိုလည္း ခြင့္ျပဳခ်က္ ၾကိဳတင္ေတာင္းခံရသည္ဟု ၎က ဆုိသည္။
ေမလ ၃ဝ ရက္က က်င္းပေသာ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံနယ္စပ္တေလွ်ာက္မွ တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိးသမီး ၁၃ ဖြဲ႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) WLB မွ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ေနေသာ ေဒၚတင္တင္ညိဳက ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈ အေျခအေနမ်ားကုိ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္လာရန္၊ ႏုိင္ငံေရးအခန္းက႑တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္လာျခင္းျဖင့္ တရားမွ်တမႈမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ တြန္းအားေပးသည့္ ဥပေဒမ်ား တားဆီးႏုိင္မည္ စသည့္ အခ်က္မ်ားကို ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေဒၚတင္တင္ညိဳက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
“ကြ်န္မတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အေျခအေန ေအာင္ျမင္မႈေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ အမ်ဳိးသမီးေတြ ၾကားမွာ စုစည္းႏုိင္ခဲ့တဲ့ အေနအထားေတြကေနနဲ႔ လုပ္ငန္းပုိင္းဆုိင္ရာ ခ်မွတ္လာႏုိင္တယ္။ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ေျပာတယ္။ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ အၾကမ္းဖက္မႈ အကုန္လံုးကုိ လံုးဝ ကြ်န္မတို႔ လက္မခံဘူး။ ဆန္႔က်င္သြားမယ္။ အဲဒီမွာ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြ အဓိကထားလုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ရွိတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လယ္ယာေျမသိမ္းခံရမႈ၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္ဆီးမႈမ်ားရွိေနမႈမ်ားကုိ တစ္ႏုိင္ငံခ်င္း လုပ္ေဆာင္ပါက ေဆာင္ျမင္မႈမရွိသျဖင့္ အာရွပစိဖိတ္ လႈပ္ရွားမႈ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အေနျဖင့္ ဦးေဆာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ အၾကံျပဳ ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
အဆုိပါ အာရွပစိတ္ဖိတ္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား လႈပ္ရွားမႈ ဖုိရမ္ကုိ ေမလ ၃ဝရက္မွ ဇြန္လ ၁ ရက္အထိ သံုးရက္ၾကာ က်င္းပမည္ ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၂ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးေနျခင္း ျဖစ္သည္။
Written by ဖနိဒါ
Mizzima - News in Burmese
ေမလ ၃ဝ ရက္က ထုိင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕ရွိ Impress Hotel တြင္ စတင္က်င္းပေနေသာ အာရွဖိစိတ္ဖိတ္ ႏုိင္ငံေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္မွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ား တက္ေရာက္ေဆြးေႏြးေနေသာ ဖုိရမ္တြင္ အဆုိပါ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒအား အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲတခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
“ကြ်န္မတုိ႔ကေတာ့ အဓိက ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒေပါ့ေနာ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး regional မွာ ရွိေနတဲ့ အမ်ဳိးသမီးကြန္ယက္ေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မယ္လုိ႔ ယူဆတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ကြ်န္မတုိ႔ လာတာပါ။ ကြ်န္မတို႔က ဒီမွာ ျမန္မာျပည္မွာရွိတဲ့ women movementကုိ နယ္ေျမေဒသနဲ႔ဆုိင္တဲ့ သူတုိ႔ေတြကေရာ ဘယ္လုိ ကူညီပံ့ပုိးေပးလုိ႔ ရမလဲ။ အဲဒါကို လာၿပီးခ်ိတ္တာပါ”ဟု မေမစံပယ္ျဖဴက ေျပာသည္။
ထုိအလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲသုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ Gender quality network မွ ကုိယ္စားလွယ္ ၄ ဦး၊ ျမန္မာလူငယ္ ညီလာခံမွ လူငယ္ မသဥၨာရႊန္းလဲ့ရည္၊ အခရာအမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔မွ ဒါ႐ုိက္တာ ေဒၚထားထားႏွင့္ ကုိယ္စားလွယ္ ၄ ဦး တက္ေရာက္ေနၿပီး WLB မွ မေဌးေဌးတုိ႔က အဆုိပါ ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးသြားမည္ ျဖစ္သည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း အမ်ဳိးသမီး အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈမ်ား ဆက္လက္ မ်ားျပားေနေသာ္လည္း မွန္ကန္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား ရယူခြင့္ မရွိျခင္း၊ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး ေဆြးေႏြးပြဲက်င္းပမႈကုိလည္း အစုိးရ၏ အကန္႔အသတ္မ်ား ရွိေနသည္ဟု သူက မဇၥၽိမကုိ ေျပာသည္။
“တရက္မွာ ကေလးတေယာက္ႏႈန္း အဓမၼျပဳက်င့္ခံရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အမ်ဳိးသမီး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈတခုကုိ သုေသတန လုပ္ဖုိ႔ လုပ္ခြင့္ မရွိဘူးဆုိေတာ့ ေျပာဖုိ႔ ခက္တယ္။ အခုဆုိ မီဒီယာေတြမွာ အရမ္းေပၚလာၿပီ။ မီဒီယာမွာ ဘယ္သူ႔ကုိ အဓမၼျပဳက်င့္ လုိက္ပါၿပီဆုိတာပဲ ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဘယ္လုိ အေရးယူလုိက္ပါတယ္ဆုိတာ မရွိဘူး။ အခု မ်ဳိးေစာင့္ ဥပေဒကုိ ဘာသာေရး အေရာင္ျပၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရး လွည့္ကြက္ၾကီးလုိ႔ဘဲ ယူဆတယ္။ ဒါက မိန္းမေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကုိ ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့ လွည့္ကြက္ျဖစ္ေနလို႔ ကြ်န္မတို႔ လက္မခံႏုိင္ဘူး”ဟု အခရာမ်ဳိးသမီးအဖြဲ႔မွ မထားထားက ေျပာသည္။
လက္ရွိ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး လႈပ္ရွားသူမ်ားမွ ေဆြးေႏြးပြဲ က်င္းပေရးကုိ သက္ဆုိင္ရာ ၿမိဳ႕နယ္သုိ႔ တလႀကိဳတင္ခြင့္ျပဳခ်က္ ေတာင္းခံရျခင္း၊ ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သံုးမည့္စကားလံုးမ်ား၊ သြားမည့္ လူဦးေရ ကန္႔သတ္မႈမ်ား ရွိသလုိ၊ က်င္းပမည့္ ေနရာဟုိတယ္မ်ားကိုလည္း ခြင့္ျပဳခ်က္ ၾကိဳတင္ေတာင္းခံရသည္ဟု ၎က ဆုိသည္။
ေမလ ၃ဝ ရက္က က်င္းပေသာ ဖြင့္ပြဲအခမ္းအနားတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံနယ္စပ္တေလွ်ာက္မွ တုိင္းရင္းသား အမ်ဳိးသမီး ၁၃ ဖြဲ႔ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ထုိင္းႏုိင္ငံအေျခစုိက္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (ျမန္မာႏုိင္ငံ) WLB မွ ကုိယ္စားလွယ္အျဖစ္ တက္ေရာက္ေနေသာ ေဒၚတင္တင္ညိဳက ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးမ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈ အေျခအေနမ်ားကုိ တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္လာရန္၊ ႏုိင္ငံေရးအခန္းက႑တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ပါဝင္လာျခင္းျဖင့္ တရားမွ်တမႈမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္ တြန္းအားေပးသည့္ ဥပေဒမ်ား တားဆီးႏုိင္မည္ စသည့္ အခ်က္မ်ားကို ေျပာဆုိခဲ့ေၾကာင္း အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ေဒၚတင္တင္ညိဳက မဇိၥ်မကုိ ေျပာသည္။
“ကြ်န္မတုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့ အေျခအေန ေအာင္ျမင္မႈေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြ၊ ျပည္တြင္း ျပည္ပ အမ်ဳိးသမီးေတြ ၾကားမွာ စုစည္းႏုိင္ခဲ့တဲ့ အေနအထားေတြကေနနဲ႔ လုပ္ငန္းပုိင္းဆုိင္ရာ ခ်မွတ္လာႏုိင္တယ္။ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ေျပာတယ္။ ေရွ႕ဆက္လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ အၾကမ္းဖက္မႈ အကုန္လံုးကုိ လံုးဝ ကြ်န္မတို႔ လက္မခံဘူး။ ဆန္႔က်င္သြားမယ္။ အဲဒီမွာ အဓမၼျပဳက်င့္မႈေတြ အဓိကထားလုပ္ေဆာင္သြားဖုိ႔ရွိတယ္”ဟု သူက ေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း လယ္ယာေျမသိမ္းခံရမႈ၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ပ်က္ဆီးမႈမ်ားရွိေနမႈမ်ားကုိ တစ္ႏုိင္ငံခ်င္း လုပ္ေဆာင္ပါက ေဆာင္ျမင္မႈမရွိသျဖင့္ အာရွပစိဖိတ္ လႈပ္ရွားမႈ အမ်ဳိးသမီးမ်ား အေနျဖင့္ ဦးေဆာင္ လုပ္ေဆာင္ရန္ အၾကံျပဳ ေျပာဆုိခဲ့သည္ဟု သူက ဆက္ေျပာသည္။
အဆုိပါ အာရွပစိတ္ဖိတ္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား လႈပ္ရွားမႈ ဖုိရမ္ကုိ ေမလ ၃ဝရက္မွ ဇြန္လ ၁ ရက္အထိ သံုးရက္ၾကာ က်င္းပမည္ ျဖစ္ၿပီး ႏုိင္ငံေပါင္း ၃ဝ ေက်ာ္မွ ကိုယ္စားလွယ္ ၂ဝဝ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ ေဆြးေႏြးေနျခင္း ျဖစ္သည္။
Written by ဖနိဒါ
Mizzima - News in Burmese
0 comments