မနက္က ေက်ာင္းစာအတြက္ သီအိုရီေတြ ရွာဖတ္ရင္း သီအိုရီေဖာ္ထုတ္သူရဲ့ ဘိုင္အိုဂရပ္ဖီကို လိုက္ဖတ္မိတယ္ ။ အဲဒီ ကေန တဆင္႔ Nobel Prize Winner list ေတြ ဆက္ၾကည့္မိျပန္တယ္။
ထူးထူးျခား ၁၉၀၁ ခုႏွစ္ ကေန ေပးခဲ႔တဲ႔ ႏိုဗယ္ဆုရ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ထဲမွာ ဆုလက္ခံရယူဖို႔ ျငင္းပယ္ ခဲ႔သူ ၂ ေယာက္ရွိတယ္ ။ ဆု မယူဖို႔ ဖိအားေပးခံရ သူ တစ္ေယာက္ရွိခဲ႔တယ္ ။
ဆူမယူခ်င္လို႔ ျငင္းပယ္ခဲ႔သူ ၂ ေယာက္ကေတာ႔ ျပင္သစ္ က စာေရးဆရာ ႏွင္႔ ကိုလိုနီစနစ္ဆန္႔က်င္ေရးသမား Jean-Paul Sartre ႏွင္႔ ဗီယက္နာမ္ ကြန္ျဴ နစ္ေခါင္းေဆာင္ ၊ လယ္ဒက္ခ္ေထာ္ Lê Đức Thọ တို႔ပါပဲ ။ ႏိုဗယ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔ က Jean-Paul Sartre ကို စာေပဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္ဆု ေပးဖု႔ိ နာမည္စာရင္းတင္သြင္းတည္းက သူက ႏိုဗယ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔ကို သူ႔ကို စကာတင္စာရင္း က ဖ်က္ေပးဖို႔ ၊ ဆုေပးခဲ႔ လွ်င္လည္းသူလက္ခံ မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားခဲ႔တယ္ ။ ဒါေပမဲ႔ ဆုေပးေရြးအဖြဲ႔ က သူ႔ကို ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ စာေပဆိုင္ရာႏိုဗယ္ဆုေပးခဲ႔ တယ္ ။ သူက ျငင္းပယ္ခဲ႔တယ္ ။ သူေျပာတဲ႔ စကားေလး က သိပ္ေကာင္းတယ္ ။ " a writer should not allow himself to be turned into an institution " တဲ႔ ။ သူက ႏိုဗယ္ဆု ကိုတင္ျငင္းတာ မဟုတ္ဘူး ...သူ႔ႏိုင္ငံ ကေန ႏိုင္ငံသူရဲေကာင္းဆု ကိုလည္း ျငင္းတယ္ ။
ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ႔ ဗီယက္နာမ္ႏိုင္ငံ က ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ ...လယ္ဒက္ခ္ေထာ္ Lê Đức Thọ တဲ႔ ။ အေမရိကန္-ဗီယက္နာမ္ စစ္ပြဲ အတြင္းမွာ ၂ ႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြး နိုင္ခဲ႔ လို႔ ဆိုၿပီး ႏိုဗယ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရြး အဖြဲ႔ ကေန Henry Kissinger နဲ႔ သူကို ပူတြဲၿပီး ေတာ႔ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုင္ဗယ္ ဆု ေပးခဲ႔တယ္ ။ ဒါေပမဲ႔ လယ္ဒက္ခ္ေထာ္ က ႏိုဗယ္ဆု လက္ခံရယူ ဖို႔ ျငင္းဆိုခဲ႔ ပါတယ္ ။ ဘာလို႔ လဲဆိုေတာ႔ အေမရိကန္ နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြး ႏိုင္ေပမဲ႔ သူ႔ ႏိုင္ငံ အမွန္တကယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရရွိေသးလို႔ ပါတဲ႔ ။ အမွန္တကယ္လည္း ၁၉၇၅ မွ သာ ဗီယက္နာမ္စစ္ပြဲ က အဆံုးသတ္ႏိုင္ခဲ႔ပါတယ္ ။
ေနာက္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ႔ ႏိုဗယ္ဆုမယူ ဖို႔ ဖိအားေပးခံရသူကေတာ႔ ရုရွားစာေရးဆရာ ႏွင္႔ ကဗ်ာ ဆရာ ။ Бори́с Леони́дович Пастерна́к (ဘာရိစ္ လီယြန္ညီဒါဗိခ်္ ပါစတဲနက္ခ္) ျဖစ္ပါတယ္ ။ သူ ႏိုဗယ္ဆု လက္မခံ ဖို႔ ဖိအားေပးခံရတာကေတာ႔ စိတ္ဝင္စားဖို႔ အင္မတန္ေကာင္းပါတယ္ ။ ၁၉၅၀ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုေတာ႔ အေမရိကန္ - ဆိုဗီယက္ စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ကာလ ျပင္းထန္ ေနခ်ိန္ ..အေနာက္ႏိုင္ငံ နဲ႔ ယူအက္စ္ က ေထာက္လွမ္းေရးေတြကလည္း ဆိုဗီယက္ႀကီးမွာ ေျခခ်င္းလိမ္ေနၾကခ်ိန္ေပါ႔ ။ အန္တီဆိုရွယ္လစ္ဇင္- အန္တီကြန္ျမဴ နစ္ဇင္ သေဘာတရားေတြ ျဖစ္ေနတဲ႔ ဒီဝထၳဳ ႀကီး ကို ရုရွားမွာရွိတဲ႔ ဂ်ာနယ္တိုက္ေတြကလည္း ထုတ္ေဝဖို႔ ျငင္းပယ္ခဲ႔ တယ္ ။ ရုရွားႏိုင္ငံရဲ့ အဲဒီခ်ိန္က တည္ဆဲဥပေဒ အရ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း publish လုပ္ခြင္႔ မရွိခဲ႔ ဘူး ။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ၊ အန္တီ ဆိုရွယ္လစ္ဇင္ ျဖစ္ေနတဲ႔ ပါစတဲနက္ခ္ ရဲ့ စာအုပ္ႀကီးကို CIA နဲ႔ အဂၤလိပ္ MI ေတြ ကေန ဓာတ္ပံုခိုးရိုက္ၿပီး ႏိုဗယ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီ ဆီပို႔ေပးခဲ႔ၾကတယ္ ။ ဝထၳဳႀကီး Published မလုပ္ခင္တည္း က ၃ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ စာေပ ဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္ဆု အတြက္ အမည္စာရင္းတင္သြင္းခံ ခဲ႔ရတယ္ ။ ၁၉၅၇ မွာ ေတာ႔ ျပသနာေတြ အမ်ားႀကီး နဲ႔ ကမၻာေက်ာ္ Doctor Zhivago (ေဒါက္တာ ဇ်ီ ဗိုး ဗာ) စာအုပ္ႀကီး ကို အီတလီ လူမ်ိဳးထုတ္ေဝသူ က US မွာ ထုတ္ေဝ ခဲ႔ တယ္ ။ ၁၉၅၈ မွာ ပဲ ႏိုဗယ္ဆု ေပးအပ္ေရး ေကာ္မတီ ကေန ပါစတဲနက္ခ္ ကို စာေပဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္ဆု ေပးအပ္ခဲ႔တယ္ ။
ရုရွား ႏိုင္ငံ စာေရးဆရာမ်ား အသင္း ကေနၿပီးေတာ႔ ဒီစာအုပ္ဟာ ရုရွားဘာသာ နဲ႔ထုတ္ေဝထားတဲ႔ တျခားစာေရးဆရာတစ္ေယာက္ ရွိေနၿပီးျဖစ္လို႔ ပါစတဲနက္ခ္ ကို ႏိုဗယ္ဆု ေပးအပ္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္ခဲ႔တယ္ ။ ရုရွားေက်ာင္းသားေတြ ၊ လူမွဳ အဖြဲ႔စည္းေတြကေန ကန္႔ ကြက္စာေတြ ပို႔ ခဲ႔ၾကတယ္ ။ ဆိုဗီယက္သံတမန္ ေတြကလည္း သံတမန္ဖိအားေတြေပးခဲ႔ၾကတယ္ ။ ဒီျဖစ္စဥ္ ကုိ ၾကည့္ရင္ ဆုေပးအပ္ျခင္းမွာ manipulate လုပ္တာေတြ ၊ လူမ်ိဳးေရးေတြ ၊ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ ၂ ခုရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအားၿပိဳင္မွု ေတြ ကို ေတြ႔ ႏိုင္တယ္ ။ ၾကားထဲက ခါးနာ သြားတဲ႔ ငထြား ကေတာ႔ စာေရးဆရာ ပါစတဲနက္ခ္ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။
(ရုပ္ဆိုး)
ထူးထူးျခား ၁၉၀၁ ခုႏွစ္ ကေန ေပးခဲ႔တဲ႔ ႏိုဗယ္ဆုရ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ထဲမွာ ဆုလက္ခံရယူဖို႔ ျငင္းပယ္ ခဲ႔သူ ၂ ေယာက္ရွိတယ္ ။ ဆု မယူဖို႔ ဖိအားေပးခံရ သူ တစ္ေယာက္ရွိခဲ႔တယ္ ။
ဆူမယူခ်င္လို႔ ျငင္းပယ္ခဲ႔သူ ၂ ေယာက္ကေတာ႔ ျပင္သစ္ က စာေရးဆရာ ႏွင္႔ ကိုလိုနီစနစ္ဆန္႔က်င္ေရးသမား Jean-Paul Sartre ႏွင္႔ ဗီယက္နာမ္ ကြန္ျဴ နစ္ေခါင္းေဆာင္ ၊ လယ္ဒက္ခ္ေထာ္ Lê Đức Thọ တို႔ပါပဲ ။ ႏိုဗယ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔ က Jean-Paul Sartre ကို စာေပဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္ဆု ေပးဖု႔ိ နာမည္စာရင္းတင္သြင္းတည္းက သူက ႏိုဗယ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႔ကို သူ႔ကို စကာတင္စာရင္း က ဖ်က္ေပးဖို႔ ၊ ဆုေပးခဲ႔ လွ်င္လည္းသူလက္ခံ မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားခဲ႔တယ္ ။ ဒါေပမဲ႔ ဆုေပးေရြးအဖြဲ႔ က သူ႔ကို ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ စာေပဆိုင္ရာႏိုဗယ္ဆုေပးခဲ႔ တယ္ ။ သူက ျငင္းပယ္ခဲ႔တယ္ ။ သူေျပာတဲ႔ စကားေလး က သိပ္ေကာင္းတယ္ ။ " a writer should not allow himself to be turned into an institution " တဲ႔ ။ သူက ႏိုဗယ္ဆု ကိုတင္ျငင္းတာ မဟုတ္ဘူး ...သူ႔ႏိုင္ငံ ကေန ႏိုင္ငံသူရဲေကာင္းဆု ကိုလည္း ျငင္းတယ္ ။
ေနာက္တစ္ေယာက္ကေတာ႔ ဗီယက္နာမ္ႏိုင္ငံ က ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္ ...လယ္ဒက္ခ္ေထာ္ Lê Đức Thọ တဲ႔ ။ အေမရိကန္-ဗီယက္နာမ္ စစ္ပြဲ အတြင္းမွာ ၂ ႏိုင္ငံ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြး နိုင္ခဲ႔ လို႔ ဆိုၿပီး ႏိုဗယ္ဆုေရြးခ်ယ္ေရြး အဖြဲ႔ ကေန Henry Kissinger နဲ႔ သူကို ပူတြဲၿပီး ေတာ႔ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္အတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏိုင္ဗယ္ ဆု ေပးခဲ႔တယ္ ။ ဒါေပမဲ႔ လယ္ဒက္ခ္ေထာ္ က ႏိုဗယ္ဆု လက္ခံရယူ ဖို႔ ျငင္းဆိုခဲ႔ ပါတယ္ ။ ဘာလို႔ လဲဆိုေတာ႔ အေမရိကန္ နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြး ႏိုင္ေပမဲ႔ သူ႔ ႏိုင္ငံ အမွန္တကယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရရွိေသးလို႔ ပါတဲ႔ ။ အမွန္တကယ္လည္း ၁၉၇၅ မွ သာ ဗီယက္နာမ္စစ္ပြဲ က အဆံုးသတ္ႏိုင္ခဲ႔ပါတယ္ ။
ေနာက္တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ႔ ႏိုဗယ္ဆုမယူ ဖို႔ ဖိအားေပးခံရသူကေတာ႔ ရုရွားစာေရးဆရာ ႏွင္႔ ကဗ်ာ ဆရာ ။ Бори́с Леони́дович Пастерна́к (ဘာရိစ္ လီယြန္ညီဒါဗိခ်္ ပါစတဲနက္ခ္) ျဖစ္ပါတယ္ ။ သူ ႏိုဗယ္ဆု လက္မခံ ဖို႔ ဖိအားေပးခံရတာကေတာ႔ စိတ္ဝင္စားဖို႔ အင္မတန္ေကာင္းပါတယ္ ။ ၁၉၅၀ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုေတာ႔ အေမရိကန္ - ဆိုဗီယက္ စစ္ေအးတိုက္ပြဲ ကာလ ျပင္းထန္ ေနခ်ိန္ ..အေနာက္ႏိုင္ငံ နဲ႔ ယူအက္စ္ က ေထာက္လွမ္းေရးေတြကလည္း ဆိုဗီယက္ႀကီးမွာ ေျခခ်င္းလိမ္ေနၾကခ်ိန္ေပါ႔ ။ အန္တီဆိုရွယ္လစ္ဇင္- အန္တီကြန္ျမဴ နစ္ဇင္ သေဘာတရားေတြ ျဖစ္ေနတဲ႔ ဒီဝထၳဳ ႀကီး ကို ရုရွားမွာရွိတဲ႔ ဂ်ာနယ္တိုက္ေတြကလည္း ထုတ္ေဝဖို႔ ျငင္းပယ္ခဲ႔ တယ္ ။ ရုရွားႏိုင္ငံရဲ့ အဲဒီခ်ိန္က တည္ဆဲဥပေဒ အရ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြမွာလည္း publish လုပ္ခြင္႔ မရွိခဲ႔ ဘူး ။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ဂ်ဴးလူမ်ိဳး ၊ အန္တီ ဆိုရွယ္လစ္ဇင္ ျဖစ္ေနတဲ႔ ပါစတဲနက္ခ္ ရဲ့ စာအုပ္ႀကီးကို CIA နဲ႔ အဂၤလိပ္ MI ေတြ ကေန ဓာတ္ပံုခိုးရိုက္ၿပီး ႏိုဗယ္ဆု ေရြးခ်ယ္ေရးေကာ္မတီ ဆီပို႔ေပးခဲ႔ၾကတယ္ ။ ဝထၳဳႀကီး Published မလုပ္ခင္တည္း က ၃ ႀကိမ္တိုင္တိုင္ စာေပ ဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္ဆု အတြက္ အမည္စာရင္းတင္သြင္းခံ ခဲ႔ရတယ္ ။ ၁၉၅၇ မွာ ေတာ႔ ျပသနာေတြ အမ်ားႀကီး နဲ႔ ကမၻာေက်ာ္ Doctor Zhivago (ေဒါက္တာ ဇ်ီ ဗိုး ဗာ) စာအုပ္ႀကီး ကို အီတလီ လူမ်ိဳးထုတ္ေဝသူ က US မွာ ထုတ္ေဝ ခဲ႔ တယ္ ။ ၁၉၅၈ မွာ ပဲ ႏိုဗယ္ဆု ေပးအပ္ေရး ေကာ္မတီ ကေန ပါစတဲနက္ခ္ ကို စာေပဆိုင္ရာ ႏိုဗယ္ဆု ေပးအပ္ခဲ႔တယ္ ။
ရုရွား ႏိုင္ငံ စာေရးဆရာမ်ား အသင္း ကေနၿပီးေတာ႔ ဒီစာအုပ္ဟာ ရုရွားဘာသာ နဲ႔ထုတ္ေဝထားတဲ႔ တျခားစာေရးဆရာတစ္ေယာက္ ရွိေနၿပီးျဖစ္လို႔ ပါစတဲနက္ခ္ ကို ႏိုဗယ္ဆု ေပးအပ္ျခင္းကို ကန္႔ကြက္ခဲ႔တယ္ ။ ရုရွားေက်ာင္းသားေတြ ၊ လူမွဳ အဖြဲ႔စည္းေတြကေန ကန္႔ ကြက္စာေတြ ပို႔ ခဲ႔ၾကတယ္ ။ ဆိုဗီယက္သံတမန္ ေတြကလည္း သံတမန္ဖိအားေတြေပးခဲ႔ၾကတယ္ ။ ဒီျဖစ္စဥ္ ကုိ ၾကည့္ရင္ ဆုေပးအပ္ျခင္းမွာ manipulate လုပ္တာေတြ ၊ လူမ်ိဳးေရးေတြ ၊ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံ ၂ ခုရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအားၿပိဳင္မွု ေတြ ကို ေတြ႔ ႏိုင္တယ္ ။ ၾကားထဲက ခါးနာ သြားတဲ႔ ငထြား ကေတာ႔ စာေရးဆရာ ပါစတဲနက္ခ္ ပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။
(ရုပ္ဆိုး)
0 comments