"ပီအာ" ဆိုသည္မွာ Proportional Representation ဆိုသည္ကိုအတိုေကာက္ယူထားျခင္းျဖစ္သည္။ အနီစပ္ဆုံးျမန္မာမွဳျပဳရလွ်င္၊ "အခ်ဳိးက်ကိုယ္စားျပဳစနစ္"ဟုဆိုႏိုင္ပါလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား၊ ေရြးေကာ္ပြဲတြင္ ရရွိသည့္ မဲအေရအတြက္အရ၊ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္တြင္ အခ်ဳိးက်ခြဲေ၀ယူရမည့္စစ္ဟု နားလည္ရပါသည္။ အဘိဓာန္ေဖာ္ျပခ်က္အတိုင္း အတိအက်ေဖာ္ျပရပါလွ်င္ ၊ ယခုလို.....။"electoral system designed to produce legistative bodies in which the number of seats held by each group or party is proportional to the number of votes cast for....."
လက္လွမ္းမွီသမွ်သမိုင္းေၾကာင္းအရဆိုရလွ်င္၊ ျပင္သစ္ေတာ္လွန္ေရးကာလေလာက္ကပင္ ပီအာစနစ္အေၾကာင္းစတင္စဥ္းစားခဲ့ၾကသည္ဟု သိရပါသည္။ျဗိတိသွ်ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒပညာရွင္ဂၽြန္စတုရပ္ မီး(လ)က၊ စတင္ေဖာ္ထုတ္ခဲ့သည္ဟုလည္း အမွတ္အသားရွိသည္။ စံေတာ္၀င္ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ဟုဆိုႏိုင္ေသာ၊ "မဲအမ်ားဆုံးရသူက အႏိုင္ရသည့္စနစ္" (First Past The Post ) ၊အတိုေကာက္FPTP စနစ္မွာ၊ "ေပါက္သူအကုန္ယူ" (winner takes all) သေဘာျဖစ္ရာ "အမ်ားစုႏွင့္ဗိုလ္က်သည္မ်ဳိး" (tyranny of majority) ျဖစ္ႏိုင္၍၊ ပါတီငယ္မ်ား အထူးသျဖင့္ လူမ်ဳိးစုပါတီမ်ား၊" ေဘးေရာက္သြားႏိုင္" (marginalized)ေသာေၾကာင့္၊ ပီအာစနစ္ကိုအဆိုျပဳလာသည္ဟုဆိုပါသည္။
ပီအာစနစ္ကို ပထမဆုံး အေကာင္အထည္ေဖာ္ က်င့္သုံးခဲ့သည္မွာ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံျဖစ္သည္(၁၈၅၅)။ ထိုသည္၏ေနာက္တြင္မူလူမ်ဳိးမ်ားစြာျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုပုံသ႑ာန္ စုစည္းၾကေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလိုက္ပါက်င့္သုံးလာၾကသည္။ ဆြတ္ဇာလန္(၁၈၉၁) ၊ဘယ္(လ)ဂ်ီယံ(၁၈၉၉)၊ ဖင္လန္(၁၉၀၆)၊ စသည္တို့ုျဖစ္ပါသည္။ လူမ်ဳိးစုလူနည္းစုမ်ားရွိေသာ၊ ပါတီေတြအမ်ားႀကီးရွိေနေသာႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ပိုမိုဒီမိုကေရစီနည္းက်သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ဟု၊ ပညာရွင္မ်ားကအမွတ္ေပးၾကပါသည္။ သုိ႔ႏွင့္တိုင္ ၁၉၂၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္မ်ားကေပၚထြက္လာခဲ့ေသာ ဂ်ာမန္၀ိုင္မာသမၼတႏိုင္ငံတြင္ပီအာစနစ္ကိုက်င့္သုံးခဲ့ရာမွ
ဟစ္တလာ၏နာဇီပါတီအာဏာရလာေသာသမိုင္းကလည္းရွိေနျပန္သည္။ ဤအခ်က္ကိုအေၾကာင္းခံ၍ "ပီအာစနစ္၏အားနည္းခ်က္မွာ၊ အစြန္းေရာက္ပါတီမ်ားအာဏာရလာႏိုင္သည့္အလားအလာရွိသည္" ဆိုေသာေ၀ဖန္ေထာက္ျပခ်က္မ်ားလည္းရွိပါသည္။ သို႔ႏွင့္အမွ်ေနာက္ပိုင္းတြင္ ၊ FPTP ႏွင့္ PR ကိုေပါင္းစပ္က်င့္သုံးသည့္စနစ္လည္း ေပၚလာသည္။ "တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းအခ်ဳိးက်စနစ္" (Semi-Proportional System) ဟုေခၚပါသည္။
ဘာ့ေၾကာင့္ "ပီအာ" Proportional Representation (PR) စနစ္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ လိုအပ္သလဲ
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၊ဘာ့ေၾကာင့္ "ပီအာ" အေၾကာင္းေျပာလာၾကပါသနည္း"......။ဤေမးခြန္းကိုေျဖဖို႔ စာေရးသူကသတင္းေတြကိုစဥ္ၾကည့္သည္။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးသုံးသပ္ခ်က္မ်ား၊ ထို႔ေနာက္ ဒီမိုကေရစီမတ္ေဆြပါတီမ်ား၏ၾသစေတးလ်ခရီးစဥ္...၊ ေနာက္ အဆိုပါ ပါတီမ်ားႏွင့္ သမၼတႀကီး၏ေနျပည္ေတာ္လယ္ေတာေတြ႔ဆုံပြဲ....၊ယခုေနာက္ဆုံးျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္နဲ႔ေတြ႔...။ ဇာတ္၏အစမွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဟုထင္သည္။
ခ်ဳပ္လုိက္လွ်င္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအေျဖမွာ၊ လူမ်ဳိးစုပါတီမ်ားအပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ပါတီမ်ား(တစ္နည္းဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုမ်ား) အတြက္ေဘးဖယ္ခံရမည့္အႏၱရာယ္ႀကီးျဖစ္လာ ရေတာ့သည္။ ဤတြင္ သူတို႔အေနႏွင့္ ပီအာ ကိုစဥ္းစားလာၾကသည္မွာသဘာ၀က်သည္ဟုထင္သည္။
မိမိကိုယ္တိုင္ဆိုလွ်င္လည္းဤ အတိုင္းပင္စဥ္းစားမိပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ မိမိမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားမဟုတ္၊မည္သည့္ပါတီ၀င္မွလည္းမဟုတ္။ စာေရးသူ(တစ္နည္း မီဒီယာသမား)ပင္ျဖစ္ရာ အခ်စ္အမုန္းမ်ားျဖင့္ျပႆနာကိုခ်ဥ္းကပ္ဖို႔မသင့္။
မိမိထင္ျမင္ခ်က္ကိုအရင္းအတိုင္းေျပာဖို႔တာ၀င္ရွိသည္ဟုယူဆသည္။ ခံယူသည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ၊ဘာ့ေၾကာင့္ "ပီအာ" အေၾကာင္းေျပာလာၾကပါသနည္း"......။ဤေမးခြန္းကိုေျဖဖို႔ စာေရးသူကသတင္းေတြကိုစဥ္ၾကည့္သည္။ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၊ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးသုံးသပ္ခ်က္မ်ား၊ ထို႔ေနာက္ ဒီမိုကေရစီမတ္ေဆြပါတီမ်ား၏ၾသစေတးလ်ခရီးစဥ္...၊ ေနာက္ အဆိုပါ ပါတီမ်ားႏွင့္ သမၼတႀကီး၏ေနျပည္ေတာ္လယ္ေတာေတြ႔ဆုံပြဲ....၊ယခုေနာက္ဆုံးျပည္ေထာင္စုေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္နဲ႔ေတြ႔...။ ဇာတ္၏အစမွာ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲဟုထင္သည္။
ခ်ဳပ္လုိက္လွ်င္ ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲအေျဖမွာ၊ လူမ်ဳိးစုပါတီမ်ားအပါအ၀င္ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ပါတီမ်ား(တစ္နည္းဒီမိုကရက္တစ္အင္အားစုမ်ား) အတြက္ေဘးဖယ္ခံရမည့္အႏၱရာယ္ႀကီးျဖစ္လာ ရေတာ့သည္။ ဤတြင္ သူတို႔အေနႏွင့္ ပီအာ ကိုစဥ္းစားလာၾကသည္မွာသဘာ၀က်သည္ဟုထင္သည္။
မိမိကိုယ္တိုင္ဆိုလွ်င္လည္းဤ အတိုင္းပင္စဥ္းစားမိပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ မိမိမွာ ႏိုင္ငံေရးသမားမဟုတ္၊မည္သည့္ပါတီ၀င္မွလည္းမဟုတ္။ စာေရးသူ(တစ္နည္း မီဒီယာသမား)ပင္ျဖစ္ရာ အခ်စ္အမုန္းမ်ားျဖင့္ျပႆနာကိုခ်ဥ္းကပ္ဖို႔မသင့္။
မိမိထင္ျမင္ခ်က္ကိုအရင္းအတိုင္းေျပာဖို႔တာ၀င္ရွိသည္ဟုယူဆသည္။ ခံယူသည္။
အားလုံးသိၾကသည့္အတိုင္းျမန္မာႏိုင္ငံမွာ၊ လူမ်ဳိးစုမ်ားးစြာမွီတင္းေနထိုင္ၾကေသာျပည္ေထာင္စုႀကီးျဖစ္သည္။ လူမ်ဳိးစုႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားလည္းမနည္းမေနာရွိသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ား၏အေရးမွာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး(တနည္းျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး)၏ အသည္းႏွလုံးေနရာတြင္ရွိသည္ဟုလည္းစာေရးသူနားလည္ထားသည္။ ထို႔ထက္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြအေတာ္မ်ားသည္။ ဒါကလည္းသဘာ၀က်သည္။ ကာလတာရွည္ဒီမိုကေရစီနဲ႔ေ၀းေနေသာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္အေနႏွင့္ ဒီမိုကေရစီတာထြက္တြင္ပါတီေတြမ်ားတတ္သည္မွာသဘာ၀ျဖစ္သည္။ ပိုအေရးႀကီးသည္မွာ အဆိုပါပါတီအားလုံးေလာက္မွာလည္းဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားျဖစ္ေနျခင္းပင္။
သို႔အတြက္ ပါတီငယ္ေလးမ်ား၏ေျပာေရးဆိုခြင့္ကို ပိုမိုအာမခံခ်က္ေပးႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယူဆရေသာပီအာ စနစ္မွာ ေရရွည္တြင္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ပို၍ စေရြးကိုက္လိမ့္မည္ဟုသေဘာရပါသည္။
သို႔အတြက္ ပါတီငယ္ေလးမ်ား၏ေျပာေရးဆိုခြင့္ကို ပိုမိုအာမခံခ်က္ေပးႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ယူဆရေသာပီအာ စနစ္မွာ ေရရွည္တြင္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြက္ ပို၍ စေရြးကိုက္လိမ့္မည္ဟုသေဘာရပါသည္။
ဆရာ ..ဦးေက်ာ္၀င္း ၏ "ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးႏွင္းခဲေပ်ာ္ခ်ိန္၊ ထိုသုံးႏွစ္(၂၀၁၀၊ ၂၀၁၁၊ ၂၀၁၂) ....စာမ်က္ႏွာ ၃၂၁-၃၂၅ မွေကာက္ႏွုတ္ေဖာ္ျပပါသည္။
0 comments