ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ တာဝန္က အနားယူသြားၿပီျဖစ္တဲ့ မစၥတာ Quintanaျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ၆ ႏွစ္ တာဝန္ယူခဲ့သူ ေသာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနားဟာ ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က သူ႔ရဲ႕သက္တမ္း ကုန္ဆံုးသြားၿပီျဖစ္ၿပီး သူ႔ေနရာကိုေတာ့ ေတာင္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံသူ မစၥ္ ယန္ဟီးလီ က စတင္ တာဝန္ယူလိုက္ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ မစၥတာ ကင္တားနားအေနနဲ႔ သူတာဝန္ယူခဲ့စဥ္ ကာလအတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို မ်က္ျမင္ ေတြ႔ခဲ့ရသလို လူ႔အခြင့္အေရးအရ စိုးရိမ္စရာေတြ က်န္ေနေသးတဲ့အေပၚမွာ ေက်နပ္အားရမႈ မရွိေသးဘူးလို႔ ဗီြအိုေအကို ေျပာၾကားပါတယ္။ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ အခုလို ေျပာဆိုခ်က္ေတြအေပၚမွာ မစၥတာ ကင္တားနားနဲ႔ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံခဲ့ဖူးသူနဲ႔ နယ္ပယ္အသီးသီးက ပုဂၢဳိလ္ေတြရဲ႕ အျမင္အမ်ဳိးမ်ဳိးကို မဆုမြန္က စုစည္းတင္ျပထားပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္အိုေဟးကင္တာနားအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္နဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာ လက္ကမ္းႀကိဳဆိုစရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေကာင္းေတြရွိေပမယ့္လို႔ တခ်ိဳ႕ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပကတိ အေျခအေနေတြနဲ႔ ကင္းကြာမႈရွိတယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴးဦးစစ္ၿမိဳင္က သံုးသပ္ပါတယ္။
“လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူးအစီရင္ခံစာ ေရးသားသူ မစၥတာကင္တားနားနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၃ ႀကိမ္ခန္႔ေပါ့- သူ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလာေရာက္တိုင္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က သူ႔ရဲ႕အႀကံျပဳတိုက္တြန္းခ်က္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ အထူးသျဖင့္ေတာ့ - လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အေနနဲ႔လည္း က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ေတာ့ လက္ကမ္းႀကိဳဆိုတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တဖက္ကေတာ့လည္း တခါတရံမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔အျမင္ေတာ့လည္း ဒိထက္ပိုၿပီးေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ အျမင္သေဘာထားေလးေတြ၊ ေျမျပင္အေျခအေနရဲ႕ တကယ့္ ပကတိအရွိတရားေလးေတြနဲ႔မ်ား အနည္းငယ္ ကြာဟမႈ ရွိသလား ဆိုတာေလးေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္နဲ႔ မစၥတာ ကင္တာနားနဲ႔ထိေတြ႔တဲ့အပိုင္းမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့သေဘာမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရွိရပါတယ္ဗ်။”
လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့ခ်ိန္အတြင္း ကုလသမဂၢက ေစလႊတ္ခဲ့တဲ့ သူအျဖစ္ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုေတြနဲ႔ ျပည္သူအမ်ားက အားကိုးယံုၾကည္မႈေတြရွိခဲ့ေပမဲ့ မစၥတာကင္တာနားရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ သိပ္ခရီးမေရာက္ခဲ့ဘူးလို႔ သံုးသပ္သူကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဗုိလ္ႀကီးေဟာင္းဦးဝင္းထိန္ပါ။
“ကုလသမဂၢကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးေရာက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ဆိုေတာ့ အန္ကယ္လ္တို႔က အမ်ားႀကီးအားကိုးတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ခရီးေရာက္မႈက သိပ္ေတာ့ မရွိဘူးလို႔ ယူဆတယ္။ သံတမန္ေရးကို ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရပ္တည္မႈ နည္းတာေပါ့။ စစ္အစိုးရကို လိုက္ေလ်ာၿပီး ေပါင္းသင္းေနရတယ္၊ ရည္မွန္းထားတဲ့ေအာင္ျမင္မႈ နည္းတယ္လို႔ သံုးသပ္ခ်င္တယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေနကိုေတာ့ ေသခ်ာေလ့လာဖို႔လိုတယ္။ စစ္အစိုးရကေနၿပီးေတာ့မွ အရပ္သားအစိုးရကို လိမၼာပါးနပ္စြာနဲ႔လွည့္ဖ်ားၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတဲ့ အေနအထားေတြ၊ ေနာက္တစ္ခု - လူ႔အခြင့္အေရးကို ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔လိုတယ္လို႔ အန္ကယ္လ္ အႀကံျပဳခ်င္တယ္။”
မစၥတာကင္တာနားက တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ အစိုးရၾကား အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ႏွစ္ရွည္ၾကာျပည္တြင္းစစ္ၾကား ေျမစာပင္ျဖစ္ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအေရး စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တဲ့အေပၚ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ဟံသာကလည္း သူ႔အျမင္ကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ရခုိင္ျပည္ဘက္မွာေတာ့ သူ ေတာ္ေတာ္ေလးကို လႈပ္ရွားပါတယ္။ သူ႔အတြက္ေတာ့ တတ္ႏိုင္ သေလာက္ေတာ့ လုပ္ခဲ့တယ္၊ တာဝန္ေက်တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ရပါတယ္။”
မစၥတာကင္တာနားရဲ႕ေနရာမွာ တာဝန္ဆက္ခံယူမယ့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံသူ Ms.Yanghee Lee အေနနဲ႔ လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အရွိတရားေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေစလိုတယ္လို႔လည္း လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မရွင္အတြင္းေရးမွဴးဦးစစ္ၿမိဳင္က ဆုိပါတယ္။
“မစၥ္ ယန္ဟီးလီကေတာ့ သူ ဂ်နီဗာမွာ UNCIC မွာ က်ေနာ္တို႔ သြားေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ထိေတြ႔ရတဲ့ အပိုင္းေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးဆုိင္ရာမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ႏွံ႔စပ္ၿပီးေတာ့ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေထာက္အကူျပဳမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အႀကံျပဳတုိက္တြန္းလိုတာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တကယ့္ ပကတိအေျခအေနမွန္ေတြေပၚမွာ အရွိကို အရွိအတိုင္း ႐ႈျမင္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို ထိေရာက္တဲ့အႀကံဉာဏ္ေတြ ေပးႏုိင္မယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္ဗ်ာ။”
ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က သက္တမ္း ကုန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ မစၥတာကင္တာနားရဲ႕ ေနရာမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔ ကုလသမဂၢျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသူ Ms.Yanghee Lee က စတင္ တာဝန္ယူလိုက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း ကင္တားနားနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္
ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္အိုေဟးကင္တာနားအေနနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္နဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈေတြမွာ လက္ကမ္းႀကိဳဆိုစရာ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေကာင္းေတြရွိေပမယ့္လို႔ တခ်ိဳ႕ျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ပကတိ အေျခအေနေတြနဲ႔ ကင္းကြာမႈရွိတယ္လို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴးဦးစစ္ၿမိဳင္က သံုးသပ္ပါတယ္။
“လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ အထူးအစီရင္ခံစာ ေရးသားသူ မစၥတာကင္တားနားနဲ႔ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္ဖဲြ႔ၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ၃ ႀကိမ္ခန္႔ေပါ့- သူ ျမန္မာႏိုင္ငံကိုလာေရာက္တိုင္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က သူ႔ရဲ႕အႀကံျပဳတိုက္တြန္းခ်က္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ သူ႔ရဲ႕ အထူးသျဖင့္ေတာ့ - လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ အေနနဲ႔လည္း က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ေတာ့ လက္ကမ္းႀကိဳဆိုတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တဖက္ကေတာ့လည္း တခါတရံမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔အျမင္ေတာ့လည္း ဒိထက္ပိုၿပီးေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ အျမင္သေဘာထားေလးေတြ၊ ေျမျပင္အေျခအေနရဲ႕ တကယ့္ ပကတိအရွိတရားေလးေတြနဲ႔မ်ား အနည္းငယ္ ကြာဟမႈ ရွိသလား ဆိုတာေလးေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း က်ေနာ့္အေနနဲ႔ေျပာရရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ေကာ္မရွင္နဲ႔ မစၥတာ ကင္တာနားနဲ႔ထိေတြ႔တဲ့အပိုင္းမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့သေဘာမ်ဳိး က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရွိရပါတယ္ဗ်။”
လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ တာဝန္ယူခဲ့ခ်ိန္အတြင္း ကုလသမဂၢက ေစလႊတ္ခဲ့တဲ့ သူအျဖစ္ ႏုိင္ငံေရးအင္အားစုေတြနဲ႔ ျပည္သူအမ်ားက အားကိုးယံုၾကည္မႈေတြရွိခဲ့ေပမဲ့ မစၥတာကင္တာနားရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြဟာ သိပ္ခရီးမေရာက္ခဲ့ဘူးလို႔ သံုးသပ္သူကေတာ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဗုိလ္ႀကီးေဟာင္းဦးဝင္းထိန္ပါ။
“ကုလသမဂၢကို ကိုယ္စားျပဳၿပီးေရာက္တဲ့ပုဂၢိဳလ္ဆိုေတာ့ အန္ကယ္လ္တို႔က အမ်ားႀကီးအားကိုးတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ခရီးေရာက္မႈက သိပ္ေတာ့ မရွိဘူးလို႔ ယူဆတယ္။ သံတမန္ေရးကို ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ရပ္တည္မႈ နည္းတာေပါ့။ စစ္အစိုးရကို လိုက္ေလ်ာၿပီး ေပါင္းသင္းေနရတယ္၊ ရည္မွန္းထားတဲ့ေအာင္ျမင္မႈ နည္းတယ္လို႔ သံုးသပ္ခ်င္တယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေနကိုေတာ့ ေသခ်ာေလ့လာဖို႔လိုတယ္။ စစ္အစိုးရကေနၿပီးေတာ့မွ အရပ္သားအစိုးရကို လိမၼာပါးနပ္စြာနဲ႔လွည့္ဖ်ားၿပီးေတာ့ ျဖစ္လာတဲ့ အေနအထားေတြ၊ ေနာက္တစ္ခု - လူ႔အခြင့္အေရးကို ပိုၿပီးေတာ့ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္လာေအာင္ ႀကိဳးစားဖို႔လိုတယ္လို႔ အန္ကယ္လ္ အႀကံျပဳခ်င္တယ္။”
မစၥတာကင္တာနားက တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြနဲ႔ အစိုးရၾကား အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ႏွစ္ရွည္ၾကာျပည္တြင္းစစ္ၾကား ေျမစာပင္ျဖစ္ရတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြအေရး စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိခဲ့တဲ့အေပၚ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ဟံသာကလည္း သူ႔အျမင္ကို အခုလိုေျပာပါတယ္။
“ရခုိင္ျပည္ဘက္မွာေတာ့ သူ ေတာ္ေတာ္ေလးကို လႈပ္ရွားပါတယ္။ သူ႔အတြက္ေတာ့ တတ္ႏိုင္ သေလာက္ေတာ့ လုပ္ခဲ့တယ္၊ တာဝန္ေက်တယ္လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ရပါတယ္။”
မစၥတာကင္တာနားရဲ႕ေနရာမွာ တာဝန္ဆက္ခံယူမယ့္ ေတာင္ကိုရီးယားႏုိင္ငံသူ Ms.Yanghee Lee အေနနဲ႔ လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အရွိတရားေတြအေပၚ အေျခခံၿပီး လူ႔အခြင့္အေရးကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္နဲ႔ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေစလိုတယ္လို႔လည္း လူ႔အခြင့္ အေရးေကာ္မရွင္အတြင္းေရးမွဴးဦးစစ္ၿမိဳင္က ဆုိပါတယ္။
“မစၥ္ ယန္ဟီးလီကေတာ့ သူ ဂ်နီဗာမွာ UNCIC မွာ က်ေနာ္တို႔ သြားေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာလည္း က်ေနာ္တို႔နဲ႔ ထိေတြ႔ရတဲ့ အပိုင္းေလးေတြ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ ကေလးသူငယ္အခြင့္အေရးဆုိင္ရာမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ႏွံ႔စပ္ၿပီးေတာ့ အေတြ႔အႀကံဳရွိတဲ့ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္တဲ့အတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေထာက္အကူျပဳမယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ အႀကံျပဳတုိက္တြန္းလိုတာကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ တကယ့္ ပကတိအေျခအေနမွန္ေတြေပၚမွာ အရွိကို အရွိအတိုင္း ႐ႈျမင္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံ ျပည္သူေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကို ထိေရာက္တဲ့အႀကံဉာဏ္ေတြ ေပးႏုိင္မယ္လို႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္ဗ်ာ။”
ေမလ ၃၀ ရက္ေန႔က သက္တမ္း ကုန္သြားၿပီျဖစ္တဲ့ မစၥတာကင္တာနားရဲ႕ ေနရာမွာေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာဖို႔ ကုလသမဂၢျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံသူ Ms.Yanghee Lee က စတင္ တာဝန္ယူလိုက္ၿပီျဖစ္ပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ေဟာင္း ကင္တားနားနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခ်က္
http://burmese.voanews.com
0 comments